Biobased / Ecologische Isolatie
In een wereld waar de bescherming van het milieu en duurzaamheid centraal staan, worden bouwmethoden steeds groener. Eén van de meest veelbelovende ontwikkelingen in de bouwsector is biobased isolatie ook wel ecologische isolatie genoemd. Dit innovatieve concept biedt niet alleen duurzame isolatieoplossingen, maar draagt ook bij aan het verminderen van de ecologische voetafdruk van gebouwen. Laten we eens kijken naar wat biobased isolatie is en waarom het de toekomst van woningisolatie is.
Wat is Biobased Isolatie?
Biobased isolatie maakt gebruik van hernieuwbare, natuurlijke materialen om de thermische en akoestische isolatie van gebouwen te verbeteren. Dit type isolatie is een duurzaam alternatief voor de meer traditionele isolatiematerialen zoals glaswol, steenwol en schuimisolatie, die vaak gebaseerd zijn op niet-hernieuwbare fossiele brandstoffen.
Biobased isolatiematerialen worden gewonnen uit organische bronnen zoals houtvezels, cellulose, hennep, vlas, kurk, en zelfs gerecyclede kranten. Deze materialen bieden uitstekende isolatie-eigenschappen en zijn vaak minder schadelijk voor de gezondheid van bewoners dan synthetische isolatiematerialen.
Voordelen van Biobased Isolatie
Duurzaamheid: Biobased isolatiematerialen zijn afkomstig van hernieuwbare bronnen en hebben doorgaans een veel lagere milieu-impact in vergelijking met niet-hernieuwbare alternatieven. Hierdoor dragen ze bij aan de vermindering van de koolstofvoetafdruk.
Gezondheid: Veel biobased isolatiematerialen zijn vrij van schadelijke chemicaliën en veroorzaken geen irritaties aan de luchtwegen of allergische reacties, waardoor ze ideaal zijn voor mensen met gevoeligheden.
Thermische efficiëntie: Biobased materialen bieden uitstekende thermische isolatie, waardoor ze de energie-efficiëntie van gebouwen verbeteren. Dit betekent dat huizen in de winter warmer blijven en in de zomer koeler.
Akoestische eigenschappen: Veel biobased isolatiematerialen hebben ook goede geluidsisolerende eigenschappen, wat bijdraagt aan een comfortabele leefomgeving.
Vanaf 2024 nu ook extra subsidie voor ecologische materialen, lees hier meer over op deze pagina.
Soorten Biobased Isolatie
Biobased isolatiematerialen zijn duurzaam, gezond en bieden uitstekende thermische én akoestische prestaties. Hieronder vind je een overzicht van de meest gebruikte natuurlijke isolatiesoorten.
Vlas
Vlasisolatie wordt gemaakt van reststromen uit de linnenproductie. Een bekend merk is Isovlas, dat in Polen produceert en in Nederland levert.
De flexibele vlasmatten bestaan voor meer dan 80% uit vlasvezels en behoren tot de meest betaalbare natuurlijke isolatiematerialen. Voor extra brandveiligheid en stevigheid worden synthetische vezels of smeltvezels toegevoegd.
Isovlas ontwikkelt daarnaast complete dakelementen: flexibele vlasmatten gecombineerd met een binnen- en buitenafwerking, inclusief folies.
Cellulose
Cellulose isolatie wordt geproduceerd uit gerecycled krantenpapier en kan zowel ingeblazen als in matvorm worden toegepast.
Het inblazen in houten dak-, vloer- of wandconstructies is een snelle en doeltreffende methode: via kleine boorgaten wordt de isolatie gelijkmatig in de holle ruimtes verspreid. Zelf kun je hierbij een sterke folie aanbrengen tussen
vloerbalken of rachelwerk om de ruimte voor het inblazen te creëren.
Om brandveiligheid te garanderen worden er brandvertragende middelen toegevoegd. Steeds meer fabrikanten kiezen voor natuurlijke sulfaten in plaats van boorzouten. In spouwmuren wordt cellulose (nog) niet toegepast vanwege mogelijke
vochtproblemen bij ecologische varianten.
Houtvezel
Houtvezelisolatie ontstaat uit reststromen van duurzaam beheerde Europese bossen. Het materiaal is dampopen, heeft een hoge warmteopslagcapaciteit en is prettig te verwerken.
Houtvezel is verkrijgbaar als stijve platen en flexibele matten. In de flexibele varianten worden textielvezels en ammoniumzouten toegevoegd voor extra stabiliteit en brandveiligheid.
Bekende producten zijn bijvoorbeeld de bepleisterbare Gutex Thermoroom-platen, die circa 4% PUR-hars bevatten. Hardere en dunne varianten zoals Gutex Multiplex met tand-en-groefverbinding zijn ideaal voor directe afwerking of voor
flankerende isolatie bij ramen en deuren. Houtvezels zijn bovendien beschikbaar als inblaasbare vlokken.
Hennep
Hennepwol is een veelzijdig isolatiemateriaal dat verkrijgbaar is als dekens en stevige isolatieplaten. Beide varianten zijn eenvoudig op maat te snijden en sluiten perfect op elkaar aan, waardoor koudebruggen worden voorkomen.
Om het materiaal extra stevigheid te geven wordt soms maïsmeel of polyester toegevoegd. De platen zijn beschikbaar in diktes van 3 tot 19 cm; de dekens variëren tussen 3 en 8 cm dik.
Kurk
Kurkisolatie wordt gewonnen uit de schors van de kurkeik, een boom die om de negen jaar volledig kan worden geoogst zonder beschadigd te raken. Hierdoor is kurk één van de meest duurzame isolatiematerialen op de markt. Het materiaal ontstaat door kleine kurkkorrels te verhitten en samen te persen, waarbij de natuurlijke hars in de kurk als bindmiddel fungeert. Er zijn dus geen synthetische toevoegingen nodig, waardoor het product volledig natuurlijk en biologisch afbreekbaar is.
Kurk heeft uitstekende thermische en akoestische eigenschappen; het houdt warmte goed vast en dempt geluid zeer effectief. Dankzij de gesloten celstructuur neemt het nauwelijks vocht op, wat het bijzonder geschikt maakt voor ruimtes waar vocht of temperatuurschommelingen een rol spelen. Het materiaal blijft vormvast, werkt vrijwel niet en behoudt jarenlang zijn isolerende kwaliteit. Bovendien is kurk moeilijk ontvlambaar en geeft het bij verhitting nauwelijks rook of schadelijke gassen af.
Kurkisolatie is leverbaar als platen, rollen of korrels en inzetbaar in vloeren, wanden en daken. Door zijn natuurlijke uitstraling kan het in sommige toepassingen zelfs als zichtbare afwerking worden gebruikt.
Schapenwol
Schapenwolisolatie is een volledig natuurlijk en hernieuwbaar materiaal met een bijzonder prettig binnenklimaat als resultaat. De wolvezels kunnen tot wel dertig procent van hun eigen gewicht aan vocht opnemen zonder dat de isolatiewaarde afneemt. Dit zorgt voor een stabiele luchtvochtigheid en vermindert de kans op condensvorming binnen de constructie. De ademende structuur van de wol draagt bovendien bij aan een gezond en aangenaam wooncomfort.
Een uniek kenmerk van schapenwol is dat het schadelijke stoffen, zoals formaldehyde, kan binden en neutraliseren. Hierdoor draagt schapenwol actief bij aan een schonere en gezondere leefomgeving. De thermische prestaties zijn hoog, en de zachte vezels zorgen voor een effectieve geluidsdemping. Daarnaast is wol van nature vlamvertragend, waardoor het een veilige keuze is zonder dat er zware chemicaliën aan te pas komen.
Schapenwol wordt meestal geleverd als flexibele dekens die gemakkelijk te verwerken zijn en zich goed voegen tussen balken en stijlen, waardoor een naadloze isolatielaag ontstaat.
De nadelen van schapenwolisolatie zijn de hoge milieu-impact door broeikasgassen die vrijkomen bij schapenhouderij, de hoge kosten en de noodzaak van additieven om motten te bestrijden.
Toekomstperspectieven
De groeiende aandacht voor duurzaamheid en energie-efficiëntie in de bouwsector heeft de vraag naar biobased isolatiematerialen doen toenemen. Naarmate technologieën en productieprocessen verbeteren, zullen biobased isolatiematerialen naar verwachting nog concurrerender worden met conventionele isolatiematerialen in termen van kosten en prestaties.
Biobased isolatie is een veelbelovend onderdeel van de beweging naar een meer duurzame bouwsector. Het biedt een win-winsituatie door zowel de energie-efficiëntie van gebouwen te verbeteren als onze ecologische voetafdruk te verkleinen. In de toekomst zullen we waarschijnlijk meer biobased isolatiematerialen zien in nieuwe en gerenoveerde woningen, wat bijdraagt aan een groenere en gezondere leefomgeving voor ons allemaal.
Tip: Wens u aan de slag te gaan met Bio-based isoleren dan raden we de Bio Based Handboek aan. Te koop op www.isoleerbewust.nl